La clase creativa generadora de identidad de lugar
Resumen
Este ensayo explora el papel de la clase creativa como fuerza
socioeconómica clave en el desarrollo postindustrial de las ciudades, cuestionando teorías de Richard Florida. Estudia la transformación de L’Hospitalet de Llobregat, analizando las estrategias institucionales para atraer a la clase creativa, y su impacto en el desarrollo económico, cultural y urbano generando identidad de lugar. Se distinguen tres fases: esfuerzos iniciales para establecer el distrito, la llegada de bohemios y el surgimiento de marcas, y los riesgos de desplazamiento local. Se cuestiona si la lógica cultural del distrito oculta motivos económicos, abordando los consecuentes riesgos de gentrificación y pérdida de identidad local.
Palabras clave
identidad de territorio, cultura urbana, clase creativa, city brandingCitas
Baumol, William. (1982). Contestable markets: an uprising in the theory of industry structure. American economic review, 72(1), 1-15.
Batabyal, Amitrajeet A., & Nijkamp, Peter. (2023). Introduction to The Creative Class Revisited: New Analytical Advances. In The Creative Class Revisited: New Analytical Advances (pp. 3-20). https://doi.org/10.1142/13180
Berger, Peter L. (1974). Pyramids of Sacrifice. Allen Lane.
Bey, Hakim. (1991). The Temporary Autonomous Zone. Interzona.
Economía y cultura. (2 de diciembre de 2011). Ciudades creativas. Segunda parte. El distrito cultural. https://economiaycultura.wordpress.com/2011/12/02/ciudades-creativas-segunda-parte-el-distrito-cultural/
Florida, Richard. (2019). The Rise of the Creative Class. Basic Books.
Frost-Kumpf, Hilary Anne. (1998). Cultural districts: The arts as a strategy for revitalizing our cities. Americans for the Arts.
Hutton, Thomas A. (2009). The New Economy of the Inner City Restructuring, Regeneration and Dislocation in the 21st Century Metropolis. Routledge.
Landry, Charles. (2000). The creative city: A toolkit for urban innovators. Earthscan. https://doi.org/10.4324/NOE0415232418.ch17
Lees, Loretta. (2008). Gentrification and social mixing: towards an inclusive urban renaissance?. Urban studies. https://doi.org/10.1177/0042098008097099
Ley, David. (1996). The New Middle Class and the Remaking of the Central City. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198232926.001.0001
Markusen, Ann. & Gadwa, Anne. (2010). Creative placemaking. National Endowment for the Arts. https:// www.arts.gov/sites/default/files/Creative Placemaking‐Paper.pdf
Montgomery, John. (2003). Cultural quarters as mechanisms for urban regeneration. Part 1: Conceptualising cultural quarters. Planning, practice & research, 18(4), 293-306. https://doi.org/10.1080/1561426042000215614
Moralo, Andrea. (2017). El Distrito Cultural de L'Hospitalet. La transformación del espacio público a partir de la cultura. [Tesis de Maestría, Universidad Autónoma de Barcelona] https://ddd.uab.cat/pub/trerecpro/2017/hdl_2072_293666/Andrea_Moralo_-_TFM.pdf
Nichols, Terry. (2003). The city as an entertainment machine. Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1016/S1479-3520(2003)9
Poblenou Urban District (2024). L'Associació. www.poblenouurbandistrict.com
Ramoneda, Josep. (2013). L'Hospitalet i la cultura. Una visió impressionista i algunes propostes.
Ramoneda, Josep; Espinet, Miquel. (2014). Document inicial de conformació del Districte Cultural de la ciutat de L'Hospitalet de Llobregat.
Rosler, Martha. (2017). Clase cultural. Arte y gentrificación. Caja Negra.
Sesé, Teresa. (25 de marzo de 2023). Arte en la periferia: los artistas emergentes conquistan las zonas industriales de l'Hospitalet. La Vanguardia. www.lavanguardia.com/magazine/experiencias/20230325/8844262/marria-pratts-arte-periferia-artistas-emergentes-conquistan-zonas-industriales-l-hospitalet.html
Skavronska, Iryna. The Paradigm of Creative Class in a Global Milieu. Universal Journal of History and Culture, 6(2), 141-167. https://doi.org/10.52613/ujhc.1477879
Marcuse, Peter. (1985). Gentrification, abandonment, and displacement: Connections, causes, and policy responses in New York City. Wash. UJ Urb. & Contemp. L., 28, 195.
Thornton, Sarah. (1995). Club Cultures. Polity Press.
Vitálišová, Katarina., Vaňová, Anna., & Šúrová, Janka. (2020). How to attract and retain creative class. NISPAcee Journal of Public Administration and Policy, 13(1), 245-266. https://doi.org/10.2478/nispa-2020-0010
Williams, Raymond. (1995). The sociology of culture. University of Chicago Press.
Publicado
Cómo citar
Descargas
Derechos de autor 2025 Maria del Mar Gené Cuairan

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución 4.0.